یبوست و زخم معده دو مشکل آزار دهنده خانم ها در دوران بارداری
دوران بارداری یکی از پرچالشترین دوران زندگی خانمها را تشکیل میدهد. زیرا در دوران بارداری دچار انواع ناراحتی ها و مشکلات خواهید شد که برخی از آنها به سرعت بهبود پیدا کرده و بهبود برخی دیگر نیز مدت بیشتری طول خواهد کشید.
برخی از مشکلات شایع دوران بارداری در هفته های اول رخ میدهند. در حالی که برخی دیگر در حوالی زایمان دیده می شوند. مشکلات دیگر نیز ممکن است پس از به وجود آمدن سریعا از بین رفته و پس از مدتی مجددا عود کنند. بارداری هر زن منحصر به فرد است در این مقاله که توسط مجله سلامت بهترین پزشک گردآوری شده دو بیاری یبوست و زخم معده را مورد بررسی قرار می دهیم.
یبوست
یبوست در دوران بارداری یک مشکل گوارشی بسیار شایع است. تقریباً در حدود سه چهارم زنان حامله این اختلال گوارشی را در دوران بارداری خود با درجات متفاوتی تجربه میکنند. یبوست بارداری معمولاً همزمان با احساس درد یا ناراحتی شکم، حرکات رودهای دشوار و به صورت عبور سخت مدفوع بروز میکند.
به طور کلی نگرانی، اضطراب، کم تحرکی و یک رژیم غذایی کم فیبر ممکن است منجر به یبوست شود. اما تصور میشود که یبوست در زنان باردار از عوامل دیگری که مختص بارداری فرد است، ناشی میشود.
شل شدن و آرامش عضلات رودهای باعث کاهش سرعت حرکت روده و حمل و جابهجایی مواد غذایی و مدفوع خواهد شد. کندی حرکت مدفوع درون روده بزرگ نیز منجر میشود تا مدفوع آب بیشتری را حین عبور از دست دهد و در نتیجه سفتتر و خشکتر شود.
علل یبوست در بارداری
علاوه بر دلایل کلی یبوست در انسانها که از علائم بیماری های گوارشی است، بارداری میتواند با مکانیزم دیگری منجر به یبوست شود که عبارتند از:
کاهش مواد غذایی مصرفی و آب: تهوع و استفراغ در اوایل بارداری منجر میشود تا زنان باردار میزان مواد غذایی و آب مصرفی خود را کاهش دهند. همین امر منجر به کاهش حرکات رودهای مادران باردار در اوایل بارداری و ابتلای آنان به یبوست خواهد شد. کمآبی بدن فرد مدفوع فرد را خشک و سفت میکند.
یبوست ناشی از تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی (استروژن و پروژسترون و همچنین هورمون بارداری) ناشی از بارداری میتواند برخی از عضلات بدن از جمله عضلات دستگاه گوارش و رودهای را شل کند شل شدن و استراحت عضلات رودهای حرکات رودهای را نیز کند و محدود میکند.
در نتیجه مواد غذایی مصرفی با سرعت کمتری مسیر گوارشی را طی میکنند. طولانی شدن مدت زمان باقی ماندن مواد غذایی درون لولهگوارش از جمله روده بزرگ باعث میشود تا به مرور آب بیشتری را از دست دهد، فشرده و سفتتر شود. قطور و سخت شدن مدفوع دفع آن را مشکل خواهد کرد.
یبوست ناشی از رژیم غذایی: مواد غذایی کارخانهای مانند ماکارونی، نان، کیک و شیرینی یا برنج سفید تصفیه شده معمولاً فیبر خود را از دست دادهاند. همانند زمانی که سیب را پوست میکنید، فیبر این مواد غذایی حذف شده و خوردن آنها فرد را در معرض یبوست قرار میدهد. مصرف این مواد غذایی در دوران بارداری زنان را بیشتر مستعد یبوست بارداری خواهد کرد زیرا این مواد غذایی در روده همانند گچ سفت و سخت خواهند شد. رژیم غذایی زنان باردار به دلیل حساسیت زیاد دستگاه گوارش در این دوران زندگی بسیار حائز اهمیت است.
یبوست ناشی از مکمل های آهن: مکملهای غذایی حاوی آهن نیز یک علت شایع یبوست در دوران بارداری است و خود از شایع ترین بیماری های زنان در دوران بارداری محسوب میشود. مکمل آهن عادی به خوبی در فرآیند هضم جذب نمیشود و آهن بسیار کمی وارد جریان خون خواهد شد.
مقدار زیادی از آهن باقی مانده درون روده به دیگر مواد غذایی هضم نشده میچسبد و به شکل یک تودی چسبنده و قیر مانند به سختی درون روده حرکت میکند. مصرف مکمل با آب فراوان میتواند تا حدی اثرات نامطلوب گوارشی آن را کنترل کند. گاهی نیاز است تا نوع مکمل آهن فرد با نظر پزشک تغییر کند و از انواع کم عارضهتر استفاده شود.
خونریزی معده
خونریزی معده در بارداری (GI) میتواند یکی از علائم اختلال در دستگاه گوارش باشد. خون اغلب در مدفوع یا استفراغ ظاهر می شود اما همیشه قابل مشاهده نیست، گرچه، ممکن است باعث شود مدفوع سیاه و یا تیره به نظر برسد. سطح خونریزی می تواند از ملایم تا شدید متغیر باشد و نیز می تواند تهدیدکننده ی مرگ بدن باشد.
توجه تکنولوژی تصویربرداری پیچیده ، در صورت لزوم می تواند دلیل خونریزی را مکان یابی کند. درمان، بستگی به منشأ خونریزی دارد.
علائم خونریزی دستگاه گوارش شامل موارد زیر می باشند:
مدفوع سیاه یا تیره
درد شکم هنگام دفع مدفوع
خون قرمز روشن در استفراغ
خون قرمز روشن یا تیره که با مدفوع مخلوط شده است
سرگیجه یا ضعف و بیحالی
احساس خستگی
رنگ پریدگی
تنگی نفس
استفراغی که شبیه ذره های قهوه باشد
ضعف
علائم خونریزی حاد معده در بارداری
اگر شما خونریزی شدید در بارداری داشته باشید، ممکن است دچار شوک شوید. خونریزی حاد در شرایط اورژانسی پیش می آید. علائم شوک شامل موارد زیر می باشند:
افت فشار خون
ادرار کم یا عدم وجود ادرار
احساس نبض در معده
عدم هوشیاری (بیهوشی)